Tôi có diễm phúc được cha mẹ dạy bảo từng li từng tí. Cha quan tâm đến những việc lớn cho tương lai, mẹ chăm chút từng việc nhỏ cho tôi. Trong những điều dạy bảo của mẹ, chuyện Hạt ngọc của trời gây ấn tượng khá sâu đậm trong tôi.
Hạt ngọc của trời thật ra chỉ là hạt cơm, hạt gạo nhưng đối với mẹ tôi, đó chính là ngọc, mà là ngọc vô giá vì của trời, cho nên trong nhà tôi cơm gạo luôn được nâng niu, trân trọng.
Ngay từ hồi còn nhỏ, khi ăn cơm, có lúc tôi vô ý làm rơi vãi cơm xuống bàn, hoặc sàn nhà, mẹ bắt tôi phải nhặt những hạt cơm rơi đó đem cho chó ăn hoặc thả vào nồi cám heo, dù chỉ có một hạt. Mẹ luôn nói: "Cơm gạo là ngọc của trời. Mình mà không biết quý trọng nó là trời phạt, là đói...". Có một lần, tôi làm đổ chén cơm, sợ bị la, tôi vội vàng lấy chân hất vào xó cửa. Mẹ thấy được, phạt tôi quỳ. Mẹ la: "Cơm gạo nuôi sống con, mà con có hành động như vậy là vô ơn, là không tốt". Cũng như những lần trước, mẹ bắt tôi nhặt tất cả lên. Lại kèm theo lời nhắc: "Hạt ngọc của trời".
Rồi một ngày nọ, tôi vỡ lẽ ra tại sao mẹ tôi lại nâng niu hạt cơm, hạt gạo đến như vậy. Tôi theo một đứa bạn thân về quê chơi, nhằm ngày gặt lúa. Cả nhà ra đồng, nó phải ra theo, và tôi đương nhiên cũng đi theo. Dưới ruộng, mọi người tất bật làm việc. Bạn tôi tay cầm liềm thoăn thoắt cắt lúa. Ngồi trên bờ một lát tôi cũng hứng chí mượn một cái liềm xuống cắt lúa với mọi người. Nhưng chỉ chừng mười phút, hai bàn tay tôi bị rát bỏng, xót không chịu được vì những lá lúa sắc lẹm, vì những hạt lúa có hai đầu nhọn như mũi kim, lại nham nhám ngứa ngáy. Dù sao tôi cũng ráng làm vì sĩ diện. Nhưng chừng một tiếng đồng hồ thì tôi không thể chịu đựng được nữa. Nắng đã lên, tôi hoa mắt, mồ hôi mồ kê nhễ nhại... Tôi không nhấc chân lên để đi được nữa, mà gần như... bò lên bờ.
Giờ tôi đã hiểu lời dạy của mẹ. Mẹ tôi vốn được sinh ra và lớn lên từ gốc rạ. Những hạt gạo rất đỗi thiêng liêng vì đã thấm đẫm bao mồ hôi, công sức nhọc nhằn của người nông dân. Từ cái nếp quý trọng cơm gạo, tất cả mọi người trong gia đình tôi đều sống tiết kiệm, chừng mực, luôn dùng đồng tiền đúng chỗ, có ích, tuyệt đối không bao giờ hoang phí.
PHA LÊ
 |
| Hạt gạo dài, cơm mềm vị ngọt hương thơm đặc trưng |